Slapende Deelnemers, waarom dat misschien beter is dan het lijkt…

Als Learning & Development-professionals willen we één ding: dat deelnemers zoveel mogelijk onthouden en toepassen van wat ze leren in trainingen. Maar wist je dat een van de grootste geheime wapens om leren te versterken buiten de training zelf ligt? Het antwoord: slaap. Want zonder voldoende slaap, gaan waardevolle inzichten en kennis verloren.

Laten we het hebben over de relatie tussen slaap en leren, hoe het werkt in je brein, en hoe je slaap kunt bevorderen. Dit artikel geeft je twee praktische technieken, inclusief de innovatieve Cognitive Shuffling, die je deelnemers direct kunnen gebruiken.

Hoe slaap helpt bij leren: je brein in de nachtelijke shift
Tijdens je slaap doorloopt je brein verschillende fasen die cruciaal zijn voor het consolideren van herinneringen – oftewel het verplaatsen van informatie van je kortetermijngeheugen naar je langetermijngeheugen. Vooral diepe slaap (non-REM) en REM-slaap spelen hierbij een rol:
    - Non-REM slaap: Versterkt vooral declaratieve herinneringen – feiten, concepten, en kennis die je in trainingen leert
    - REM-slaap: Helpt procedurele kennis (vaardigheden) en emotionele ervaringen te verwerken.

Wat opmerkelijk is? Belangrijke informatie krijgt prioriteit. Tijdens je slaap maakt je brein onderscheid tussen wat belangrijk en minder belangrijk is. De kernboodschappen uit je training hebben dus meer kans om te blijven hangen àls je goed slaapt.

Uit onderzoek gepubliceerd in Nature Reviews Neuroscience blijkt dat slaap onmisbaar is voor het verwerken en herstructureren van nieuwe informatie. Zonder slaap neemt de cognitieve capaciteit aanzienlijk af, en het vermogen om nieuwe kennis te behouden wordt sterk beperkt ([Walker & Stickgold, 2006]

En andersom geldt helaas ook: zonder slaap onthoud je vrijwel niets. Je brein krijgt dan niet de kans om kennis te verankeren, en waardevolle trainingsinformatie kan in rook opgaan.

Praktische technieken voor betere slaap na een leerervaring
Om je deelnemers te helpen optimaal te profiteren van hun training, kun je slaap als een onderdeel van leren promoten. Hier zijn twee bewezen technieken die je ze kunt meegeven:

1. Slaapritueel: wind jezelf rustig af
Een goede slaap begint al ruim voor het slapengaan. Door een vast slaapritueel te hanteren, geef je je brein het signaal dat het tijd is om te ontspannen. Enkele tips:
    - Vermijd schermen een uur voor het slapen
     - Schrijf gedachten of zorgen van je af in een notitieboekje (brain dump)
    - Lees iets ontspannends of luister naar kalmerende muziek.
    - Creëer een vaste bedtijd.

Dit soort eenvoudige routines helpt het lichaam melatonine aan te maken, het slaaphormoon dat nodig is om in slaap te vallen.

2. Cognitive Shuffling: voor wie niet in slaap kan komen
Heb je ooit in bed gelegen terwijl je gedachten maar bleven malen? Dat gebeurt vaak na intense leerervaringen. Je brein blijft actief en kan niet 'uitschakelen'. Cognitive Shuffling biedt een slimme, wetenschappelijke oplossing.

Bij Cognitive Shuffling gebruik je willekeurige woorden of mentale beelden om je brein bezig te houden op een niet-bedreigende, neutrale manier. Hierdoor wordt het hersengebied dat piekergedachten aanwakkert, stilgelegd en val je sneller in slaap.

Hoe werkt het?
    1. Sluit je ogen en denk aan een eenvoudig woord, bijvoorbeeld “appel”.
    2. Stel je verschillende beelden voor die met dit woord te maken hebben – zoals een appelboom, iemand die een appel eet, een rode appel op tafel.
    3. Wanneer je merkt dat je aandacht afdwaalt of je suf wordt, laat je dit toe en val je in slaap.

Dit proces kalmeert je brein en zorgt ervoor dat je op natuurlijke wijze ontspant.

Slaap en leren gaan hand in hand
Als L&D-professional kun je de impact van je training vergroten door het belang van slaap te benadrukken. Goed slapen helpt niet alleen bij het onthouden van belangrijke informatie, maar voorkomt ook dat waardevolle leerervaringen verloren gaan.

Geef je deelnemers praktische tools, zoals een slaapritueel en Cognitive Shuffling, om hun nachtrust te verbeteren. Daarmee geef je hen niet alleen de kennis van de training, maar ook het gereedschap om deze kennis te behouden.

Dus, aan het einde van je training: "Ga slapen, zodat je morgen slimmer wakker wordt!"

Bron: Walker, M. P., & Stickgold, R. (2006). Sleep, memory, and plasticity. Nature Reviews Neuroscience, 7(3), 173-182.

‍