De Bus: inzicht in je innerlijke bestuurders
Wie zit er achter jouw stuur?
Je kent het vast: zo’n moment waarop je achteraf denkt:
"Waarom zei ik dat?" of "Waarom deed ik dat nou weer?"
Alsof iemand anders even je leven overnam.
Het voelt misschien vreemd, maar je brein doet precies waarvoor het gebouwd is. In je jeugd ontwikkel je slimme, beschermende strategieën om met lastige situaties om te gaan. Die strategieën vertalen zich in verschillende ‘versies’ van jezelf – subpersoonlijkheden die soms zonder uitnodiging het stuur van jouw leven pakken.
Psychologen Hal & Sidra Stone ontdekten in de jaren ’70 dat we allemaal meerdere ‘ikken’ hebben: innerlijke karakters die ooit zijn ontstaan om ons te beschermen. Deze primaire selves zijn een briljant ontwerp van het brein. Maar soms rijden ze jou recht een situatie in die je juist wilde vermijden.
Het Beschermingsmechanisme
De wetenschappelijke verklaring:
- Overlevingsstrategie: Kinderen ontwikkelen verschillende copingmechanismen om met stress en problemen om te gaan – dit is een natuurlijk psychologisch proces. (Bron: Wij Leren, Wikipedia)
- Aanpassingsstrategie: Kinderen moeten ‘inburgeren’ – zich aanpassen aan regels en routines in hun omgeving. Ze maken een ontwikkeling door van externe regulatie naar zelfregulatie. (Bron: Positieve Gedragsondersteuning)
- Beschermende karakters: Als kinderen opgroeien, leren ze verschillende manieren om met emoties om te gaan. Ze ontwikkelen strategieën om zich te beschermen tegen teleurstelling, afwijzing of pijn.
Denk aan de Clown, die alles weglacht om spanning te neutraliseren. Of de Pleaser, die alles doet om aardig gevonden te worden. De Chef Werkplaats, die blijft rammen zonder pauze. De Dominatrix, die alles wil controleren. En Zielige Sjaantje, die zich terugtrekt in zelfmedelijden.
Deze passagiers zijn niet slecht. Ze hebben je ooit geholpen. Maar in het hier en nu reageren ze vaak alsof je nog steeds dat kwetsbare kind bent.
Wil je zelf weer achter het stuur? Probeer dan dit:
- Herken het moment dat een passagier naar voren kruipt. Let op fysieke signalen zoals gespannen schouders, versnelde ademhaling of woorden die er te snel uitflappen.
- Verklein de achteruitkijkspiegel. Visualiseer dat je blik op de toekomst groot wordt en het verleden kleiner. Zo geef je jezelf ruimte om een bewuste keuze te maken.
Zelfbewustzijn is je superkracht. Als jij weet wie er aan het stuur zit, kun je kiezen hoe je reageert – in plaats van dat je oude overlevingsstrategieën dat voor je doen.
Je passagiers mogen mee. Maar wie er rijdt? Dat bepaal jij.





