De valkuil die je altijd te druk maakt – Belangrijk vs Urgent

Je kent het vast. Je dag begint rustig, maar nog voordat je eerste koffie op is, zit je al in een draaikolk: appjes beantwoorden, een collega helpen met een spoedje, snel dat document sturen, nog even een telefoontje tussendoor…
Het voelt druk, nodig, nuttig.

En toch.
Aan het eind van de dag denk je: Wat heb ik nou eigenlijk écht gedaan?

Dat gevoel is geen toeval. Ons brein is verslaafd aan urgentie. Elke keer dat je een brandje blust, een melding wegwerkt of iemand “even snel” helpt, krijg je een shot dopamine. Een kort, prettig gevoel. De beloningscircuits in je brein — vooral de nucleus accumbens — gaan aan. Je voelt dat je iets hebt bereikt.

Maar het nadeel is groot: je zit in je reflexbrein, niet in je strategische brein. Je prefrontale cortex, die plannen maakt, creatief denkt en visie bouwt, wordt amper gebruikt. Je leeft op de automatische piloot.

Stephen Covey maakte dit glashelder met zijn model van vier kwadranten. Daarin is één kwadrant het domein van groot leiderschap: niet urgent, maar wél belangrijk.
Het is de plek waar je werkt aan dingen waar (nog) niemand om vraagt, maar die alles veranderen:

• Werken aan jezelf.
• Dat boek lezen dat je visie verdiept.
• Tijd nemen om een nieuwe strategie te bedenken.
• Een podcast opstarten.
• Een relatie versterken zonder dat er nu een probleem is.

Het zijn de stille, onzichtbare investeringen die later het verschil maken. En de mensen die daar structureel tijd voor vrijmaken? Die stralen rust uit. Ze worden als charismatischer gezien. En ze krijgen meer voor elkaar, omdat ze niet opgeslokt worden door de eindeloze loop van brandjes en spoedjes.

Ons brein houdt van urgentie omdat het concreet is en direct beloond wordt. Belangrijk-maar-niet-urgent voelt traag, soms zelfs saai. Maar juist het uitstellen van beloning is een teken van groot leiderschap. Onderzoek naar delayed gratification, zoals de beroemde marshmallow-test, laat keer op keer zien: wie kan wachten op een grotere beloning, boekt op de lange termijn meer succes, gezondheid en welzijn.

Dus. Haal jezelf uit de dopamine-loop. Plan tijd in voor dat rustige kwadrant. Zet het in je agenda alsof het een meeting is met je belangrijkste klant. Want dat ben jij zelf.

De vraag is niet of er vandaag brandjes zijn. Die zijn er altijd.
De vraag is: durf jij te bouwen terwijl het vuur om je heen knettert?

‍